امروزه خودرو را میتوان از اساسی ترین وسایل زندگی انسان ها نام برد. بدنه اتومبیل ها از چند لایه فلز ساخته شده، اگر آسیبی به بدنه خودرو وارد شود به هر نحوی ممکن است نیاز به صافکاری معمولی، صافکاری پی دی آر و یا تعویض قطعه پیدا کند.

صافکاری به فعالیت‌هایی گفته می شود که یک صافکار ماهر برای ترمیم و تعمیر فرورفتگی‌ها، خط و خش، قر شدگی‌های بدنه خودرو و… انجام می‌دهد تا آسیب های وارد شده به بدنه ماشین رفع شده و خودرو مثل روز اول شود. همانگونه که گفته شد بدنه اتومبیل ساخته شده از چند لایه فلز سخت است که پس از حرارت دهی در دمای بالا به شکل اتومبیل در آمده اند، اتومبیل‌ها ممکن است به هر دلیلی دچار آسیب‌های جزیی یا کلی بدنه شوند.

دو نوع صافکاری برای رفع ایرادات وارد شده به بدنه خودرو وجود دارد:

1. صافکاری همراه با رنگ خودرو
2. صافکاری بدون رنگ یا همان صافکاری PDR

Pointless dent repair یکی از روش های صافکاری بی رنگ و است یعنی تعمیر بدنه خودرو بدون رنگ، اگر آسیب وارد شده به بدنه خودرو به گونه ای باشد که به رنگ بدنه آسیبی وارد نشده باشد یعنی در مواردی که آسیب های بدنه خودرو کم بوده و بدون نیاز به اعمال ضربات محکم و شدید، بدنه خودرو ترمیم شده (برطرف سازی فرورفتگی های کوچک) از صافکاری PDR استفاده می شوند.

امروزه روش های قدیمی که برای صافکاری بدنه خودرو به دلیل آسیب هایی که به آن وارد می کردند، منسوخ شده است. شیوه های جدیدی نیز برای این کار طراحی و اجرا شده است .که در این متد ها به دلیل اعمال ضربات به داخل قطعه مورد نظر، از آسیب به سطح آن جلوگیری می شود.

تصور ما از صافکاری خودرو تا همین چند سال گذشته، فرایند زمان‌بر، پرهزینه و در عین حال پرسروصدا بود . که صافکار به وسیله ابزارهایی مانند چکش و لیسه، اقدام به صافکاری فرورفتگی‌های بدنه می نمود. اما امروزه با ابداع روشی نوین به نام صافکاری بدون رنگ یا (PDR) تصورات ما نسبت به این عمل، دچار تحول شده است.

به صافکاری بدون رنگ ترمیم بدون رنگ بدنه هم می‌گویند. PDR روشی برای رفع فرورفتگی‌های بدنه خودرو، به وسیله ابزارهای تخصصی است. این ابزارهای تخصصی در قسمت روی بدنه دقیقا، پشت پنل‌های بیرونی قرار می‌گیرند که به نوعی بدنه را ماساژ می‌دهند.

طیف وسیعی از آسیب‌ها و فرورفتگی‌ها قابلیت مرمت، توسط ابزارهای PDR را دارند. این نوع صافکاری بیشتر در از بین بردن فرورفتگی‌های کوچک و ضربات با شدت کم، کاربرد دارد. این روش صافکاری نسبت به روش سنتی کم‌هزینه‌تر است و به زمان کمتری هم نیاز دارد و این عامل را می توان مهم‌ترین نقاط قوت این متد دانست.

1. صرفه جویی در زمان
2. جلوگیری از کاهش قیمت خودرو
3. قابل ترمیم بودن انواع خودرو
4. هزینه بسیار مناسب و به صرفه
5. سازگار بودن با محیط زیست
6. عدم نگرانی از تطبیق رنگ بدنه خودرو
7. امکان استفاده در سراسر کشور

صافکاری PDR مقرون به صرفه‌ترین و سریع‌ترین روش صافکاری خودرو است که با محیط زیست هم سازگار می باشد. این نوع صافکاری می‌تواند با حداقل میزان آسیب به اتومبیل منطقه فرورفته را به حالت اولیه بازگرداند. در واقع PDR یک گزینه عالی برای ترمیم آسیب‌های جزئی به اتومبیل است که شامل مراحل زیر می‌باشد:

• تجزیه و تحلیل، و دسترسی به منطقه آسیب دیده
• برداشتن محل آسیب دیده برای دسترسی به پشت فرورفتگی
• فشار مداوم به دو طرف محل آسیب دیده

هر فرورفتگی به گونه ای منحصر به فرد است. خودروها معمولا دچار ضربه یا آسیب یکسانی نخواهند شد. زیرا نوع ضربه و شکل وسیله‌ای که باعث ایجاد آسیب به آن‌ها می‌شود، متفاوت می باشد. به همین دلیل، انواع مختلفی از فرورفتگی‌ها در اشکال و اندازه‌های متفاوت وجود دارند که هر کدام به نوع خاصی از تعمیر نیاز دارند. شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که چگونه انداره و شکل فرورفتگی‌ها می‌توانند در نتیجه نهایی اثر بگذارند؟ برای پاسخ به این سوال باید فاکتورهای زیادی را در نظر بگیریم. برای برآورد میزان فرورفتگی باید شناسایی میزان آسیب و تخصص نیروی کار را در نظر بگیریم. در واقع در ابتدا باید خود فرورفتگی‌ها را مورد بررسی قرار دهیم تا وسایل و زمان مورد نیاز مشخص شود. یک تکنسین ماهر موارد زیر را در نظر خواهد گرفت:

بخش مهمی از تعمیر فرورفتگی های بی رنگ،به ارزیابی پیچیدگی ضربه وارده و میزان فرورفتگی آن بستگی دارد. فرورفتگی پیچیده‌تر به معنی این است که تعمیر و صافکاری خودرو سخت می باشد.

زمانیکه فرورفتگی یا ضربه چین خورده باشد، ممکن است با صافکاری PDR نتوان آن را ترمیم کرد. البته بسیاری از تکنسین‌های ماهرصافکاری PDR می‌توانند موج و پیچ خوردگی‌های ایجاد شده روی بدنه را به حالت معمول خود بازگردانند.

یک مثال خوب برای درک پیچیدگی فرورفتگی ها و تاثیر آنها بر روند مرمت و صافکاری PDR فشردن قوطی نوشابه یا بطری نوشابه است. زمانی که یک قوطی نوشابه را فشار می‌دهید، یک فرورفتگی ایجاد می‌شود. اگر یک وسیله گرد و صاف در آن قرار دهید، به راحتی می‌توانید قوطی را با دستان خود دستکاری کرده و فرورفتگی را بیرون بیاورید. تا قوطی به صورت اولیه بازگردد. حال اگر قوطی را هنگام فشردن بپیچانید، مهم نیست که چقدر سعی می‌کنید چین‌ها را بیرون بیاورید. زیرا یک خط چین خوردگی همواره وجود خواهد داشت. هر چقدر هم که تلاش کنید تا چین و چروک‌های ایجاد شده را صاف کنید، تقریباً هرگز آن‌ها به شکل اولیه خود باز نمی‌گردند.

همین نظریه در مورد اتومبیل شما نیز صدق می‌کند. اگرچه اغلب از مواد مختلف برای صافکاری خودرو استفاده می شود و رنگ خودرو، کیفیت و خاصیت ارتجاعی متفاوتی دارد. اما یک فرورفتگی ساده راحت‌تر بیرون می‌آید. چین خوردگی‌ها تنها کار را دشوارتر می‌کنند. اکثر تکنسین‌های PDR دارای ابزار، چکش و تجهیزات مخصوصی هستند که امکان برداشتن برخی فرورفتگی‌ها با چین و چروک ملایم را ممکن می‌سازند. ولی این فرورفتگی‌ها معمولاً باید با فرایندهای سنتی صافکاری ترمیم شوند.زیرا رنگ باید دچار آسیب شود تا بدنه دوباره صاف و یک دست شود. ممکن است در موارد خاص و دشوار نیاز به تعویض بخش آسیب دیده نیز باشد.

نکته مهم دیگردر این روش عمق فرورفتگی خودرو است. ترمیم فرورفتگی سطحی قطعا بسیار راحت‌تر از فرورفتگی‌های عمیق است. با توجه به اینکه در این شرایط قسمت بیشتری از بدنه اتومبیل شما تحت تأثیر قرار می‌گیرد. می‌تواند تعمیر پذیری بدنه خودرو را دشوارتر کند. هرچه فرورفتگی عمیق‌تر باشد، احتمال بازگشت بدنه خودرو به شکل اولیه کمتر می باشد.

یک عامل تعیین کننده دیگر محدودیت کشسانی رنگ وسیله نقلیه می باشد. رنگ خودرو تنها قبل از شروع به ترک خوردگی می‌تواند منعطف باشد. خاصیت کشسانی رنگ مورد استفاده در کارخانه‌های تولیدکننده خودرو متفاوت است. بعضی از وسایل نقلیه دارای ضخامت و مواد افزودنی متفاوتی می باشند که به انعطاف پذیری رنگ کمک می‌کنند. با اینکه بعضی دیگر از رنگ‌های شکننده‌تر استفاده می‌کنند. یک وسیله نقلیه با رنگ انعطاف‌پذیرتر می‌تواند بدون ترک خوردگی، فرورفتگی پیچیده تر و عمیق تری را تحمل کند. در حالیکه اتومبیل با رنگ شکننده و پوشش شفاف‌تر در صورت آسیب زودتر ترک خواهد خورد. تکنسین‌های PDR آموزش دیده‌اند که قبل از تعمیر وسیله نقلیه به دنبال ترک‌های تنش‌زا و علائم دیگری باشند .تا اینکه بررسی کنند آیا آسیب از حد الاستیک رنگ فراتر رفته است یا خیر؟

ابزارهای مخصوص این کار شامل میله‌های مختلف در شکل و طول متفاوت، ابزارهای سیمی، قلاب‌ها، ابزارهای شیشه، و …میباشند. علاوه بر این مشاهده می‌شود که متخصصین از لکه‌گیرهای نواری برای تشخیص دقیق فرورفتگی، لامپ‌های LED و کیت‌های کشنده چسب استفاده می‌کنند.بدیهی است که هر شغلی به ابزارهای متعددی نیاز دارد و برای هر مورد جداگانه به ابزار خاصی نیاز است. با این حال، رایج‌ترین ابزار برای این کار، میله‌های pdr هستند، آنها برای کشاندن فلز به جای خود استفاده می‌شوند و عموما گران قیمت هستند.

میله های pdr انواع مختلفی دارد که هر یک از مدل های آن برای رفع تو رفتگی یکی از بخش های بدنه خودرو استفاده می شود.

در این روش صافکار سطح داخلی قطعه را حرارت داده و پس از گرم شدن با استفاده از میله های pdr ناهمواری ها و تسطیح قطعه را برطرف می نماید.

صافکاران حرفه ای با مهارت بالا بدون نیاز به گرم کردن سطح قطعه، می توانند منشأ این تغییر حالات را کشف و با اعمال نیرویی برابر با همان اندازه که موجب فرورفتگی شده در خلاف جهت آن، موجب برگشت بدنه به حالت اول شوند.

میله های پی دی آر انواع مختلفی دارند:

1. میله چرخشی: در قسمت هایی استفاده میشود که حرکت چرخشی امکان پذیر باشد.
2. میله اهرمی: میتواند در قسمت های جدا شونده از خودرو استفاده میشود و همانند اهرم عمل میکند.
3. میله دم ماهی: در قسمت هایی با فضای کم استفاده می شود.

همان طور که گفته شد صافکاری بدون رنگ PDR در قیاس با صافکاری سنتی بسیار سریع‌تر انجام می‌شود. شما می‌توانید در صورت آسیب‌دیدگی جزئی و عدم نیاز به قطعات اضافی، درهمان روز و بعد از گذشت چند ساعت خودرو خود را تحویل بگیرید. در صورتی که ماشین شما دچار خسارت‌ زیادی شده و فرورفتگی در اثر ضربات شدید ایجاد شده باشد،این فرایند ممکن است چند روز طول بکشد.

بسیاری از مردم می‌خواهند بدانند که کدام قسمت از بدنه را می‌توان با صافکاری paintless dent repair مرمت کرد. پاسخ به این سوال آسان نیست. در واقع این بستگی به عوامل مختلفی مانند جنس بدنه، شکل قطعه، شدت فرورفتگی، موقعیت قطعه و … دارد. در زیر اطلاعاتی در مورد بخش‌های مختلف بدنه خودرو که با صافکاری PDR قابل تعمیر هستند، آورده شده است.

با فرایند PDRمی توان اکثر کاپوت‌های آلیاژی و ورق فلزی را تعمیر کرد. با توجه به این که اکثر کاپوت‌ها را به راحتی از اتومبیل میتوان جدا کرد و آستر را از روی کاپوت جدا نمود. تکنسین‌ صافکاری PDR می‌تواند به راحتی به قسمت زیر کاپوت دسترسی پیدا کرده و فرورفتگی ایجاد شده را تعمیر کند. هنگامیکه کاپوت وسیله نقلیه شما بر اثر بارش تگرگ دچار آسیب دیدگی شده باشد، به آسانی می‌توان آن را با فرایند صافکاری PDR ترمیم کرد. این عمل زمانی امکان‌پذیر است که فرورفتگی خیلی پیچیده نباشد و رنگ ماشین دچار ترک خوردگی نشده باشد. انواع مختلفی از کاپوت‌ها ازجمله کاپوت فیبر کربن یا کاپوت فایبرگلاس نیز وجود دارند که با صافکاری PDR قابل تعمیر نیستند. بنابراین، بعید است که آنها قابل تعمیر به این روش باشند و به احتمال زیاد تعمیرکار به شما تعویض کاپوت را پیشنهاد خواهد کرد.

مشابه کاپوت، اکثر درب های آلیاژی و فلزی اتومبیل می‌توانند با فرایند PDR تعمیر شوند. از آنجا که اکثر درب ها را می‌توان به آسانی از خودرو خارج کرد و پوشش داخلی یا پوسته درب آن‌ها را برداشت. تکنسین‌ها می‌توانند به راحتی به پشت درب ها دسترسی پیدا کرده و فرورفتگی‌ها را بیرون آورده و آن‌ها را به شکل اولیه خود برگردانند.

به طو کلی گلگیرهای جلو به راحتی برداشته می‌شوند. با استفاده از روش PDR می‌توان به قسمت پشت فرورفتگی دسترسی پیدا کرد و آن را ترمیم نمود. معمولاً گلگیرها روی یک تکیه گاه یا قطعه‌ای از قاب وسیله نقلیه پیچ می‌‌شوند. از این رو به‌راحتی می‌توانید آنها را جدا کنید.

پس از جداسازی ، وی به ناحیه پشت خودرو دسترسی می یابد و فرورفتگی‌ها را بیرون آورده و آن‌ها را به شکل اولیه خود بازمی گرداند. اگر گلگیر در اثر برخورد یا تماس با وسیله دیگری دچار مشکل شده و رنگ دست نخورده باشد، احتمالاً با PDR تعمیر می شود. مواردی هم وجود دارند که ممکن است گلگیر نتواند با PDR تعمیر شود. بعضی از فرورفتگی‌های گلگیر روی خطوط بدنه بسیار تیز یا پیچیده هستند، بنابراین نمی‌توان آن‌ها را جدا کرد و گلگیر را به شکل اولیه بازگرداند. در این موارد گلگیر باید تعویض گردد و وسیله نقلیه باید با فرایند تعمیر بدنه سنتی به صورت اصولی تعمیر شود.

گلگیرهای عقب دارای ویژگی‌های مشابه با گلگیرهای جلو می باشند. اگرچه به طور معمول نمی‌توان آن‌ها را از وسیله نقلیه جدا کرد. معمولاً گلگیرهای عقب همانند ستون‌های بدنه‌ای که به آن‌ها متصل می‌شوند، جزء لاینفک بدنه خودرو می باشند. در بیشتر موارد از پشت صندوق عقب خودرو یا جایی که چراغ عقب به وسیله نقلیه متصل می‌شود، می‌توان به قسمت پشت گلگیرها دسترسی داشت. اگر گلگیر عقب در اثر برخورد، ضربه به درب یا چیز دیگری که با آن تماس داشته دچار خراش شده است. به طور کلی می‌توان آن را با صافکاریPDR تعمیر نمود. البته تا زمانی که رنگ دست نخورده باقی بماند.

سقف وسیله نقلیه یک سطح افقی بزرگ است و اغلب در معرض فرورفتگی ناشی از برخورد وسایلی مانند توپ، میوه و تگرگ است. خوشبختانه بیشتر فرورفتگی‌های سقف با فرایند صافکاری PDR کاملاً قابل تعمیر می باشند. اگر سقف خودرو برداشته شود، تکنسین PDR بسیار ساده می‌تواند به ناحیه پشت فرورفتگی دسترسی پیدا کند و آنها را تعمیر نماید.

آسیب‌های ناشی از تگرگ و سایر فرورفتگی‌های سقف مانند افتادن اجسام گرد را می‌توان به طور کلی از میان برد.زیرا به رنگ اتومبیل شما آسیبی نمی‌رسانند یا صفحه را تغییر شکل نمی‌دهند. در بعضی موارد، مکانی که یک شاخه درخت، ی سنگ یا یک جسم سنگین روی سقف افتاده باشد. ممکن است فرورفتگی آنقدر شدید باشد که با صافکاری PDRنیز ترمیم نشود. در اینگونه موارد شدید اتومبیل شما نیاز به پرکننده بدنه یا حتی سقف جدید دارد.

به طور کلی، اکثر فلزات و قسمت‌های آلیاژی بدنه را می‌توان با فرایند مرمت فرورفتگی بدون رنگ ترمیم کرد. اگر وسیله نقلیه شما از ورق آلمینیوم ، فلز یا آلیاژ ساخته شده است. تا زمانی که بدنه به شدت آسیب نبیند، می‌توان آن را با فرایند صافکاری PDR تعمیر نمود. زیرا این نوع صفحات بدنه با ابزارهای دستی شکل پذیر می باشند. اکثر قسمت‌های بدنه خودرو را می‌توان با فرایند صافکاری PDR ترمیم نمود. ولی برخی از آنها با این روش قابل تعمیر نیستند.

حال چه صفحات بدنه‌ای با صافکاری PDR قابل تعمیر نیستند؟

برخی بخش‌های بدنه از مواد مختلف ساخته شده‌اند که آنها را با فرایند صافکاری بدون رنگ نمیتوان ترمیم کرد. مواردی مانند سپرهای پلاستیکی، گلگیرهای فایبرگلاس، گلگیرهای فیبر کربن و کامپوزیت‌ها را نمی‌توان با فرایند صافکاری ترمیم نمود. اگرچه ضربه گیرها و درب‌های پلاستیکی برخی از مواقع دارای فرورفتگی‌هایی که به آسانی بیرون می‌آیند هستند. اما نمی‌توان این بخش‌ها را با PDR ثابت نمود. چراکه مانند سایر صفحات دارای خاصیت و قابلیت فلزی نیستند. در صورت خرابی صفحات پلاستیکی معمولا آن‌ها تنها دور انداخته می‌شوند یا جایگزینی برای آن‌ صفحات انتخاب می‌شود. مواردی مانند ضربه گیر و سایر قطعات پلاستیکی وسیله نقلیه را باید از نمایندگی بدنه خودرو سفارش دهید.